Rodzaje kotłów grzewczych, pieców centralnego ogrzewania

Jeśli stoisz właśnie przed dylematem zakupu kotła grzewczego do swojego mieszkania, być może zastanawiasz się ile tak właściwie mamy do dyspozycji rodzajów kotłów centralnego ogrzewania. Czy można to jakoś sklasyfikować? Owszem.

Odwiedzając sklepy hydrauliczne oferujące kotły grzewcze, osobę nie zaznajomioną z techniką grzewczą wybór rozmaitych modeli kotłów grzewczych może przyprawić o niemały zawrót głowy. Pokrótce zatem przedstawiam podział urządzeń grzewczych według różnych parametrów.

Grzejnik CO

Rodzaje kotłów grzewczych – ze względu na rodzaj paliwa

Kotły na paliwa stałe

Ta kategoria kotłów grzewczych określana popularnie mianem „pieców” jest jedną z najpopularniejszych opcji wykorzystywanych na terenach wiejskich. Wynika to z faktu, że po prostu tam, gdzie nie ma udostępnionej instalacji gazu ziemnego często jest to najtańsza opcja ogrzewania domu czy firmy. Oczywiście wśród samych kotłów na paliwa stałe rozróżniamy także dodatkowe podkategorie urządzeń. Na rynku mamy do dyspozycji typowe kotły na węgiel, w których można także bez kłopotu spalać drewno oraz odpady drewniane czy organiczne. Mamy też do dyspozycji kotły na węgiel o znormalizowanej wielkości – tak zwane kotły na ekogroszek – są to kotły, w których węgiel jest wsypywany do specjalnego pojemnika, z którego kocioł sam sobie podaje potrzebną ilość paliwa za pomocą sterowanego elektronicznie podajnika ślimakowego. Wśród kotłów na węgiel występują także trochę mniej popularne od tych typowych węglowych kotły na miał węglowy.

Oczywiście mamy także do dyspozycji kotły na drewno – przeznaczone do spalania tylko drewna lub drewnianych odpadów. Dość ciekawymi technologicznie są także kotły na tak zwany 'holzgas’. Są to także kotły na drewno, ale ich sprawność jest zwiększona dzięki wykorzystaniu procesu powstawania przy odpowiednim ciśnieniu, wilgotności drewna oraz temperatury gazu, który także jest spalany w komorze spalania.

Wśród kotłów na paliwa stałe funkcjonują także kotły na tzw. „biomasę”, czyli produkty pochodzenia organicznego. Wśród nich popularne są kotły na pellet drzewny, gdyż podobnie jak w przypadku kotłów na ekogroszek, odpady drewniane są brykietowane tak, by uzyskać drobiny o określonym kształcie i rozmiarach. Kotły na pellet są dobrym rozwiązaniem dla osób korzystających z kotła na paliwa stałe, ale poszukujących względnego komfortu. Temat kotłów na biomasę to praktycznie temat rzeka ze względu na różnorodność dostępnej, wykorzystywanej w ogrzewaniu biomasy, należą do niej między innymi: słabe energetycznie drewno, odpady produkcji rolniczej, oleje roślinne, oleje zwierzęce, gazy pochodzenia organicznego a nawet odchody zwierzęce. Oczywiście jak nietrudno się domyśleć, typowe kotły na biomasę rzadziej są stosowane w domach jednorodzinnych, a raczej w budynkach przemysłowych i firmowych.

Kotły gazowe

Niemniej popularne urządzenia grzewcze popularne wszędzie tam, gdzie w budynkach poprowadzona jest instalacja gazowa. Ogrzewanie gazowe jest ekonomiczne, komfortowe i co ważniejsze w naszych czasach – dość ekologiczne w porównaniu do kotłów węglowych. To właśnie dlatego niektóre miasta walczące ze smogiem oferują nawet dotacje na wymianę kotła na paliwa stałe na nowy kocioł gazowy. Wybierając kocioł gazowy warto wiedzieć, że są różne rodzaje gazu, którym możemy zasilić kocioł CO. Najpopularniejszym jest tzw. gaz ziemny (ten w instalacjach miejskich), ale w technice grzewczej wykorzystywany jest także gaz lpg, zwany także gazem płynnym. Aby przestawić kocioł gazowy na spalanie innego rodzaju gazu, wystarczy go „przezbroić” – czyli wymienić niektóre elementy ścieżki gazowej w kotle – dokonuje tego autoryzowany serwis kotłów danej marki mający także dostęp do odpowiednich części zamiennych.

Kocioł gazowy wiszący Logamax Plus GB072 marki Buderus
Kocioł gazowy wiszący Logamax Plus GB072 marki Buderus, źródło: Inserw

Kocioł gazowy stojący - przekrój, Logano plus GB212 Buderus
Kocioł gazowy stojący – przekrój, Logano plus GB212 Buderus

Kotły olejowe

Mniej popularne, ale jednak stosowane w Polsce kotły na olej opałowy. Paliwo jest magazynowane w dużych zasobnikach – zazwyczaj od 1 do kilku m3. Kocioł samoczynnie pobiera z pojemnika paliwo w zależności od potrzeb. Popularność tych urządzeń bezpośrednio zależy od kosztów oleju opałowego. Obecnie ogrzewanie olejem opałowym jest droższe niż ogrzewanie gazem, niemniej stale rosnące ceny gazu mogą sprawić, że moda na kotły olejowe wróci. Do zasadniczych zalet kotłów na olej opałowy należy komfort obsługi – wystarczy od czasu do czasu zamówić dostawę paliwa i można zapomnieć o tym, że mamy kotłownię. W porównaniu z kotłami gazowymi, kotły tego typu są także droższe.

Elektryczne kotły CO

Dla osób, które cenią komfort bardzo dobrym rozwiązaniem jest instalacja kotła elektrycznego. Dlaczego? Oczywiście kocioł tego typu jest w pełni programowalny, przez co można praktycznie zapomnieć o jego istnieniu. Jest także cichy, mały, łatwy w montażu oraz niedrogi w serwisie. W pewnych sytuacjach elektryczny kocioł centralnego ogrzewania może się nawet okazać jedynym rozwiązaniem. Kiedy? Na przykład wtedy, gdy w mieszkaniu nie ma możliwości wyprowadzenia spalin na zewnątrz budynku. Kocioł elektryczny nie emituje spalin! I tutaj dochodzimy do jeszcze jednej niewątpliwej korzyści wynikającej z tych urządzeń – nie emitują smogu, a to nabiera w miastach co raz większego znaczenia.

Wygodne sterowanie kotłem centralnego ogrzewania
Wygodne sterowanie kotłem centralnego ogrzewania

Rodzaje kotłów grzewczych – zastosowane technologie

W kotłach olejowych oraz gazowych możemy często spotkać się z określeniem „kocioł kondensacyjny”. Nazwa ta informuje, że w urządzeniu zastosowano technikę kondensacji pary wodnej ze spalin, dzięki temu energia, która w typowych kotłach ucieka w komin jest niejako odzyskiwana i wykorzystana do ogrzewania. Takie kotły mają nominalną sprawność energetyczną na poziomie nawet 110%.Oczywiście kotły spalające różne paliwa charakteryzują się także rozmaitymi innymi podziałami.

Na przykład w kotłach gazowych występuje podział na:

  • kotły stojące oraz kotły wiszące,
  • kotły z otwartą lub zamkniętą komorą spalania (tzw. turbo)

W kotłach na paliwa stałe:

  • kotły z dolnym spalaniem lub górnym spalaniem
  • kotły z regulacją temperatury w komorze spalania
  • kotły z wentylatorem spalin
  • i wiele innych

Kocioł czy piec?

Pewne zakłopotanie może wywołać także różne nazewnictwo. Czy powinno się mówić: piece centralnego ogrzewania, czy kotły? Otóż nazwa „Piec CO” jest nazwą pospolitą i najbardziej popularną, ale tak naprawdę w fachowej literaturze na temat techniki grzewczej w Polsce nie funkcjonuje takie określenie. Stosuje się sformułowanie „Kocioł centralnego ogrzewania”. Niemniej ze względu na tak powszechne zastosowanie nazw „piece” producenci czy dystrybutorzy techniki grzewczej również używają tego określenia w swoich ofertach.

Artykuł opracowany przez specjalistów z firmy In-Serwis .

admin Autor